Vandaag bood de minister-president van Nederland, Mark Rutte zijn excuses aan namens de Nederlandse staat voor het slavernijverleden. Rutte erkent dat de slavernij een misdaad is tegen de menselijkheid en zei in zijn toespraak dat de Nederlandse overheid eeuwenlang slavernij mogelijk heeft gemaakt, gestimuleerd, in stand gehouden en ervan heeft geprofiteerd. Ook verwees hij naar het belang van samenwerking om meer kennis over het slavernijverleden, bewustwording, erkenning en begrip hierover te vergroten.

Aan gebrek aan mooie woorden lag het niet, velen waren lovend over de indrukwekkende en historische toespraak van Rutte. De toespraak vond symbolisch plaats in het Nationaal Archief in Den Haag en Rutte was opvallend openhartig over het slavernijverleden. Maar desondanks repte hij geen enkel woord over herstelbetalingen en/of schadevergoedingen voor het eeuwenlange slavernijverleden. Terwijl eerder deze week tijdens de wekelijkse persconferentie Rutte een duidelijke stelling nam dat Nederland geen herstelbetalingen gaat overmaken als gevolg van het slavernijverleden. Dus de Nederlandse staat erkent het leed dat ze gedurende vier eeuwen mensen heeft aangedaan in haar koloniën maar wil de consequenties daarvan niet dragen. Dit terwijl Nederland gebouwd is op en tot op heden geniet van de geplunderde rijkdommen en kapitaal. Maar de Nederlandse staat komt niet verder dan een spijtbetuiging zonder boetedoening en een zoetsappig verhaal met veel woorden maar geen daden.

Als we de herstelbetalingen en/of schadevergoedingen voor het gedane leed gemakshalve achterwege zouden laten en enkel genoegen zouden nemen met een spijtbetuiging, in hoeverre is de spijtbetuiging dan werkelijk gemeend? Spijtbetuiging houdt namelijk in dat men niet enkel erkent dat men een fout heeft begaan maar vervolgens ook alles eraan doet om te voorkomen dat het weer gebeurt. De spijtbetuiging die Rutte tijdens zijn toespraak uitte ging over slavernij maar ook over de onmenselijke en mensonterende behandeling van de medemens en discriminatie aan de hand van iemands kleur of afkomst. Hoe geloofwaardig is de spijtbetuiging, als Nederland volgens de statistieken van YouGov hoog bovenaan de top staat van EU-lidstaten die trots zijn op hun koloniale verleden? Volgens de statistieken vindt de helft van Nederland dat kolonialisme iets is om trots op te zijn en 94 procent wil het niet bestempelen als iets negatiefs. Hoe geloofwaardig is de spijtbetuiging als Nederland keer op keer op de vingers wordt getikt door de VN dat het te weinig zou doen aan het bestrijden van racisme. Hoe geloofwaardig is de spijtbetuiging als racisme en discriminatie volgens een recent verschenen rapport hoogtij viert op het ministerie van Buitenlandse Zaken? Hoe geloofwaardig is de spijtbetuiging als op grote schaal institutioneel racisme plaats heeft gevonden bij de toeslagenaffaire (waar op systematische wijze discriminatie plaatsvond op basis van iemands achtergrond en geloof)?

De spijtbetuigingen zijn niet geloofwaardig omdat het koloniale gedachtegoed nog altijd leidend is in de manier van denken van Westerse staten. Dit soort PR-stunts om een positiever imago aan te meten zal dit feit niet veranderen. Zolang het monsterlijke kapitalisme heerst, zal het kolonialistische gedachtegoed blijven en zullen de rijkdommen en natuurlijke grondstoffen van andere landen geëxploiteerd worden, hun landen militair, cultureel en financieel gekoloniseerd worden en hun volkeren tot slaaf gemaakt worden. Zelfs al doen dit soort landen zich voorkomen als voorvechters van menselijkheid, zogenaamde vrijheid en de rechtstaat. Niets is minder waar, het zijn wolven in schaapskleren waar racisme of discriminatie aan de hand van iemands huidskleur of afkomst gevoed wordt om de koloniale ambities te rechtvaardigen.

Okay Pala Directeur Mediabureau Hizb ut Tahrir Nederland